Konstrukcje stalowe, lśniące w słońcu, perfekcyjnie przycięta trawa i jupitery górujące nad miastem Rotterdam jak cztery olbrzymy. Niezależnie od przynależności, musisz zgodzić się, że De Kuip to najlepszy stadion w Holandii. Solidna architektura i perfekcyjne boisko sprzyjają temu nieoficjalnemu, honorowemu tytułowi, ale prawdziwą siłą Stadionu Feijenoord, jak oficjalnie nazywany jest stadion, jest jego niezrównana atmosfera. Fani są blisko boiska, co sprawia wrażenie, że jest ich „tylko” 51 177 miejsc. Przytłaczająca atmosfera na De Kuip inspiruje kibiców i tworzy rodzaj symbiozy między nimi. Kiedy mówią, że stadion się kołysze, często jest to odczuwalne dosłownie. Fani mogą wstrząsnąć fundamentami De Kuip.

Nic więc dziwnego, że De Kuip jest miejscem pełnym historii. Od momentu inauguracji stadionu w 1937 roku, był on miejscem wielu legendarnych meczów, w tym licznych finałów europejskich rozgrywek, jak finał Mistrzostw Europy w 2000 roku. W kraju De Kuip nadal jest gospodarzem finałów Pucharu Holandii, ponieważ każdy zawodnik z każdego klubu pragnie grać na De Kuip. Stadion ten jest oczywiście najbardziej znany jako dom Feyenoordu Rotterdam i jego wiernych fanów. Pasja i lojalne wsparcie kibiców Feyenoordu sprawiają, że każdy mecz domowy jest niezwykłym doświadczeniem. Dzięki wielu wspaniałym osiągnięciom, których Feyenoord i De Kuip doświadczyli razem, zarówno klub, jak i stadion stały się ikonami miasta Rotterdam.

Przede wszystkim, De Kuip to stadion o fantastycznym wyglądzie, który jest chwalony na całym świecie. W czym dokładnie polega jego wyjątkowość? Nie da się tego opisać słowami. Aby naprawdę to zrozumieć, musisz doświadczyć De Kuip osobiście. Podczas meczów, wycieczek, imprez lub innego rodzaju wydarzeń. Stadion Feijenoord został oficjalnie otwarty w roku 1937, i od tego czasu odbyło się tam niezliczone mecze piłki nożnej. Wszystko zaczęło się pewnego zimowego poranka 1931 roku. Przewodniczący Feijenoord, Leen van Zandvliet, wykrzyknął: "Mam to, mam to!". Obudził się on ze snu, w którym ujrzał idealny stadion i natychmiast naszkicował swój pomysł w notatniku. Van Zandvliet był zdeterminowany, aby zrealizować ten projekt. Stadion miał pomieścić od 60 000 do 75 000 widzów. Miał on być domem nie tylko dla Feyenoordu, ale także dla holenderskiej drużyny narodowej - przewidywał. Swoje pomysły przedstawił w wywiadzie dla "Nieuwe Rotterdamsche Courant" z dnia 20 kwietnia 1931 roku. Reakcje były mieszane; wykonalność finansowa projektu była głośno kwestionowana. Jednak Van Zandvliet nie zrażał się krytyką. Podczas zebrania członków, które odbyło się 21 marca 1934 roku, plan został przyjęty przez większość - 127 zwolenników przy 28 przeciwnikach.

W marcu 1934 roku architekci Brinkman i Van der Vlugt zostali zaproszeni przez Van Zandvlieta do zaprojektowania dwupiętrowego stadionu. Ich projekty charakteryzują się prostotą i funkcjonalnością, bez zbędnych dodatków. To typowe dla Rotterdamu. W maju tego samego roku odbyły się wyjazdy studyjne do różnych stadionów za granicą w celu pozyskania inspiracji i wykorzystania doświadczeń innych. Szczególnie stadion Highbury, należący do Arsenalu, zrobił na nich duże wrażenie. W kolejnych miesiącach projekt był finalizowany w biurze architektonicznym.

Pod koniec 1934 roku nawiązano kontakt z zakładami budowlanymi Braat w Rotterdamie, aby uzyskać poradę dotyczącą projektu konstrukcji stalowej. Architekci uświadomili sobie, że mecz piłki nożnej składa się z dwóch połów po 45 minut każda, z przerwą pomiędzy nimi; odwiedzający muszą mieć możliwość wypicia czegoś oraz odpoczynku od emocji. Dlatego pomiędzy stalowymi kratownicami pod trybunami zamontowano bufety i toalety. Ponadto, konieczne było zapewnienie pomieszczeń takich jak szatnie i sale konferencyjne, biuro administracyjne, pokoje dla sędziów, lekarzy i policji oraz cztery mieszkania.

Van Zandvliet skupia się na postępie i znacząco przyspiesza prace. Gdy plan budowlany jest gotowy, natychmiast wydaje rozkaz rozpoczęcia konstrukcji. Podczas gdy budowa stadionu trwa, konieczne jest dokończenie ostatecznych rysunków projektowych. Ta metoda pozwoliła zbudować De Kuip w rekordowo krótkim czasie. Dziesięć miesięcy po wbitiu pierwszego pala przez kapitana Feyenoordu i reprezentacji Holandii, Pucka van Heela, stadion został ukończony i oddany do użytku 23 lipca 1937 roku. De Kuip jest gotowy, lecz nie może być jeszcze otwarty, ponieważ gmina nie wybudowała dróg dojazdowych do stadionu. Tymczasem jesienią 1937 roku Van Zandvliet zaprosił do De Kuip 1500 marynarzy i osób bezrobotnych, aby upewnić się, że stadion spełni oczekiwania przyszłych gości. Poprosił ich o zajęcie miejsc na trybunach i za pomocą megafonu instruował, by zachowywali się jak kibice – dopingowali i skakali jak najbardziej żywiołowo. Trybuny wytrzymały próbę. Jako nagrodę mężczyźni otrzymali napój i cygaro.

Pół roku później Van Zandvliet zajmuje swoje miejsce na nowym stadionie, ponieważ 27 marca 1937 roku można było w końcu rozegrać mecz na nowo wybudowanym obiekcie. Dla zachowania ostrożności nie zaplanowano meczu reprezentacji Holandii, lecz klubowy, towarzyski. Mimo to przyszło zobaczyć mecz 40 000 osób, które oglądały jak Feyenoord wygrywa 5-2 z Beerschot (Belgia). Następnie, 2 maja 1937 roku odbył się pierwszy mecz reprezentacji, pojedynek Holandia - Belgia. Ten inauguracyjny międzynarodowy mecz zakończył się triumfem Oranje 1-0, a De Kuip okazał się ogromnym sukcesem podczas spotkań reprezentacji, ponieważ wiele meczów odbyło się po tej dacie. Reprezentacja Holandii rozegrała ponad 100 spotkań na De Kuip.

Jednak od czasu renowacji w 1994 roku, Stadion Feijenoord oferuje znacznie więcej. Historyczny stadion w Rotterdamie był drastycznie przestarzały w tamtym czasie i wymagał kompleksowej renowacji. Pod koniec 1993 roku zaprezentowano kompleksowy plan, który obejmował integralne podejście do wszystkich elementów obiektu. Zdecydowano się położyć nacisk na wielofunkcyjność, rozszerzając zakres działalności tak, aby stadion mógł być wykorzystywany nie przez trzydzieści, lecz przez trzysta dni w roku. Intensyfikacja użytkowania stadionu Feijenoord miała przynieść większe zyski. Efektem jest monumentalny, odnowiony stadion, który działa na pełnych obrotach.

Wizja: wielofunkcyjna wanna, która zachwyci cały Rotterdam. Całkowicie odnowiony De Kuip został oficjalnie otwarty w środę, 16 listopada 1994 roku. Po ośmiu intensywnych miesiącach budowy, Książę Willem-Alexander przeprowadził ceremonię otwarcia przed rozpoczęciem międzynarodowego meczu pomiędzy Holandią a Czechami. Integralna konstrukcja okazała się bardzo udana. Dzięki nowemu stylowi Stadionu Feijenoord, Holandia zyskała wielofunkcyjne i doskonale opłacalne zakwaterowanie. Goście biznesowi i prywatni wiedzą, gdzie znaleźć De Kuip przez cały rok i każdego dnia tygodnia.

Bezpośrednio przy stadionie De Kuip powstał nowy obiekt: budynek Maasgebouw. Architektura Maasgebouw harmonizuje z designem stadionu. Obiekt posiada dwa piętra, na których znajduje się przestronna recepcja, restauracja Brasserie De Kuip, muzeum Feyenoord, biura oraz 7 sal wielofunkcyjnych. Chodniki oraz ruchome schody łączą Maasgebouw z pierwszym poziomem stadionu. Obok znajduje się 40 jednostek biznesowych, gdzie partnerzy biznesowi mogą się spotykać przed i po meczach, podczas eventów lub w ciągu tygodnia w przyjemnej atmosferze Maasgebouw lub w jednostkach biznesowych.

Naturalnie, stadion przeszedł poważny lifting. Na przykład instalacja owalnego, pozbawionego kolumn, stalowego dachu nad trybunami stworzyła ponad 40 000 zadaszonych miejsc. Stadion oferuje łącznie 51 117 miejsc siedzących. Ponadto, zwykłe ogrodzenia wokół boiska zostały zastąpione trzymetrowym kanałem. Istniejące konstrukcje stalowe i betonowe, trybuny, schody, platformy, balustrady oraz urządzenia sanitarne i gastronomiczne zostały całkowicie odnowione i rozbudowane. Wszystkie te ulepszenia doprowadziły do powstania nowoczesnego i bezpiecznego stadionu, który zapewnia każdemu odwiedzającemu doskonały widok na boisko i przyjemny pobyt. Gracze i pracownicy otrzymali również nowe zakwaterowanie, takie jak szatnie itp., a także nastąpiła optymalizacja pomieszczeń prasowych.

Całkowity koszt przebudowy wyniósł 120 milionów guldenów. Wielu potencjalnych inwestorów zostało szybko przekonanych o możliwościach nowego stylu Stadionu Feijenoord na podstawie wyników studium wykonalności. Budowa była wielokrotnie przerywana z powodu meczów, finału Pucharu Holandii oraz koncertu Pink Floyd. Cały projekt budowlany zajął około 8 miesięcy. Na szczęście, prace skorzystały z długiej letniej przerwy w piłce nożnej spowodowanej mistrzostwami świata w Stanach Zjednoczonych. Projekt renowacji podzielono na 3 fazy: konserwację i renowację istniejącej stali i betonu, budowę nowych obiektów oraz rozszerzenie funkcjonalności stadionu. Nowe udogodnienia zawierały: obiekty typu business-to-business w budynku Maasgebouw, rozbudowę i modernizację urządzeń prasowych, nowe udogodnienia treningowe dla zawodników, a także nowe szatnie, udogodnienia dla urzędników, budowę nowych sanitariatów, punkty gastronomiczne, bramy wejściowe, miejsca dla widzów zwiększając pojemność do 51 117 osób, kanał wokół boiska zastępujący przezroczyste bramy, partycje oraz spektakularną i pomysłową konstrukcję dachu pokrywającą 85% trybun.

Pomimo chwały i wielu sukcesów na De Kuip, stadion ten był zagrożony trzykrotnym wyburzeniem. W 1941 roku istniała wielka potrzeba wysokiej jakości stali dla przemysłu wojennego, a De Kuip został zbudowany właśnie z takiej stali! Groziło to likwidacją stadionu, gdyż stal dla przemysłu mogła pochodzić z De Kuip. Na szczęście do tego nie doszło! W 1984 roku, podobnie jak Amsterdam, Rotterdam również chciał przyciągnąć organizację Igrzysk Olimpijskich w 1992 roku. Planowano, że lokalizacja stadionu olimpijskiego znajdzie się tam, gdzie De Kuip. Ostatnie zagrożenie dla De Kuip pojawiło się na początku lat dziewięćdziesiątych... Z powodu gnicia betonu i erozji, istniało ryzyko, że stadion przestanie spełniać wymagania jakościowe. Na szczęście plany rozbiórki zostały zamienione na ostateczny plan, który zaowocował pięknym remontem.

Ważniejsze mecze:

15 maja 1963 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: Tottenham Hotspur - Atlético Madryt 5:1
23 maja 1968 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: AC Milan - HSV 2:0
9 września 1970 - finał Puchar Interkontynentalnego: Feyenoord - Estudiantes de la Plata 1-0
31 maja 1972 - finał Pucharu Europy: Ajax Amsterdam - Inter Mediolan 2:0
08 maja 1974 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: FC Magdeburg - AC Milan 2:0
29 maja 1974 - finał Pucharu UEFA: Feyenoord – Tottenham Hotspur 2-0
26 maja 1982 - finał Pucharu Europy: Aston Villa - Bayern Monachium 1:0
15 maja 1985 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: Everton - Rapid Wiedeń 3:1
15 maja 1991 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: Manchester United - FC Barcelona 2:1
14 maja 1997 - finał Pucharu Zdobywców Pucharów: FC Barcelona - PSG 1:0
02 lipca 2000 - finał Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej: Francja - Włochy 2:1
08 maja 2002 - finał Pucharu UEFA: Feyenoord Rotterdam - Borussia Dortmund 3:2
18 czerwca 2023 - finał Ligi Narodów: Chorwacja - Hiszpania 0-0 (karne 4-5)

Koncerty:

Stadion przez dekady był nie tylko areną piłkarskich emocji, ale także miejscem niezapomnianych wydarzeń muzycznych. Odbywały się tam liczne koncerty, które przyciągały dziesiątki tysięcy fanów z całej Holandii i spoza jej granic. Pierwszy wielki występ miał miejsce w 1978 roku, kiedy to legendarny Bob Dylan zainaugurował koncertową historię stadionu. Na jego koncert przybyło wówczas aż 52 000 widzów, co pokazało, że De Kuip może pełnić rolę prawdziwego centrum kultury muzycznej. W kolejnych latach na scenie w Rotterdamie pojawiały się największe światowe gwiazdy muzyki pop i rock. Do grona artystów, którzy występowali na De Kuip, należą m.in. Simple Minds, The Rolling Stones, Madonna, Pink Floyd, U2 oraz The Eagles.

Te koncerty nie tylko gromadziły tłumy, ale także tworzyły wspomnienia, które na zawsze zapisały się w historii stadionu i w sercach fanów. Niestety, wraz z nadejściem nowej umowy obowiązującej od 2025 roku, stadion przestał być miejscem organizacji wydarzeń muzycznych. Ostatnim zespołem, który wystąpił w tej legendarnej lokalizacji, był holenderski DI-RECT. Ich trzy koncerty zgromadziły łącznie aż 140 000 entuzjastycznych widzów, a emocje, jakie towarzyszyły tym wieczorom, były godnym zwieńczeniem pewnej epoki.

To był ostatni raz, kiedy muzyka na żywo rozbrzmiewała w świątyni futbolu. Symboliczny koniec kultowej ery, w której przez dziesięciolecia gościły największe nazwiska światowej sceny muzycznej. Dla wielu były to magiczne chwile, które na zawsze pozostaną w ich wspomnieniach. De Kuip jako miejsce koncertów stał się legendą – i choć już nie usłyszymy tam dźwięków gitary, duch tych wydarzeń wciąż unosi się nad stadionem.

[OPRACOWALI: Damian i Norbi] [FOTO: Feyenoord24.net]